การดูแลสุขภาพของมารดาหลังคลอด (Health for Pregantly Women)หลังคลอดแม่ควรเอาใจใส่สุขภาพของตนเองให้มากที่สุดเพราะการตั้งครรภ์และการคลอดลูกที่เพิ่งผ่านไปทำให้เสียกำลังไป ถ้าแม่ดูแลเอาใจใส่สุขภาพดีร่างกายแม่ก็จะกลับแข็งแรงดังเดิมและจะทำให้มีน้ำนมดีและเพียงพอต่อการเลี้ยงดูลูก หลังคลอดแม่ควรปฏิบัติตนดังนี้ 1. การพักผ่อน พักผ่อนให้มากอย่างน้อย 2 สัปดาห์ กลางคืนควรได้นอน 6 - 8 ชั่วโมง หลังอาหารกลางวันควรได้นอนพัก 1/2 - 3 ชั่วโมง และภายใน 6 สัปดาห์หลังคลอดห้ามทำงานหนัก เช่น ยกของหนักหรือแบกหามเพราะจะมีผลกระทบกระเทือนต่ออวัยวะในอุ้งเชิงกราน เช่น มดลูก |
2. อาหาร ควรรับทานอาหารที่ย่อยง่ายและมีประโยชน์ทุกชนิด เช่น เนื้อ นม ไข่ ผลไม้ และผักสด อาหารเหล่านี้จะช่วยให้มีน้ำนมที่มีคุณค่าพอเพียงสำหรับลูก และยังเสริมสร้างกำลังที่เสียไปในการคลอด ไม่ควรรับทานอาหารรสจัด ของหมักดอง หรือดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ รวมทั้งยาดอง ควรดื่มน้ำมากๆ (ไม่จำเป็นต้องใช้น้ำร้อน) ควรรับประทานผักและผลไม้สดจะช่วยไม่ให้ท้องผูก
3. การรักษาความสะอาดร่างกาย เมื่อช่วยตัวเองได้ภายหลังคลอด 12 - 24 ชั่วโมง อาบน้ำได้แต่ไม่ควรอาบน้ำในอ่างน้ำ หรือแม่น้ำลำคลอง เพราะเชื้อโรคอาจเข้าไปภายในมดลูก นอกจากนี้ควรหมั่นเปลี่ยนเสื้อผ้า เนื่องจากระยะหลังคลอดแม่มักมีเหงื่อออกมากและมีน้ำนมไหลเปียกเสื้อตลอดเวลา
4. น้ำคาวปลา คือ สิ่งที่ถูกขับออกมาทางช่องคลอด ใน 2 - 3 วันแรก จะมีสีแดง ต่อมาจะค่อยๆ จางลง และหมดไปภายใน 2 - 3 สัปดาห์ ควรทำความสะอาดอวัยวะเพศทุกครั้งที่ถ่ายปัสสาวะหรืออุจจาระ และหมั่นเปลี่ยนผ้าอนามัยให้สะอาดอยู่เสมอ เพื่อป้องกันเชื้อโรคเข้าไปภายในมดลูก ซึ่งจะทำให้เกิดการอักเสบและติดเชื้อได้
5. การดูแลแผลบริเวณฝีเย็บ ควรทำความสะอาด เช้า - เย็น และทุกครั้งที่ถ่ายปัสสาวะ หรืออุจจาระ เมื่อใช้กระดาษชำระภายหลังถ่ายอุจจาระ ระวังอย่าเช็ดย้อนจากทวารหนักมายังฝีเย็บ เพราะในอุจจาระมีเชื้อโรคมากจะทำให้ติดเชื้อได้
6. การดูแลเต้านมและหัวนม ระหว่างที่ให้นมลูก แม่ควรสนใจความสะอาดของเต้านมและหัวนมให้มากเป็นพิเศษ โดยการทำความสะอาดทุกครั้งที่อาบน้ำและหลังจากให้นมลูก ถ้ามีอาการนมคัด ควรแก้ไขโดยบีบน้ำนมออกเสียบ้าง และใช้น้ำเย็นประคบหรือประคบร้อนชื้นบริเวณเต้านม จะทำให้ลดอาการปวด การเกิดอาการนมคัดนี้ ถ้าปล่อยทิ้งไว้นานๆ อาจทำให้เกิดเต้านมอักเสบได้ จึงควรรีบปรึกษาแพทย์
7. งดอยู่ร่วมกับสามี ควรงดเว้นอย่างน้อย 6 สัปดาห์หลังคลอดเพื่อป้องกันการติดเชื้อ และการฉีกขาดของช่องคลอด
8. การมีประจำเดือนใหม่ภายหลังคลอด ถ้าไม่ได้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ จะมีประจำเดือนภายใน 5 - 6 สัปดาห์หลังคลอด แต่ถ้าเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ประจำเดือนจะมีช้ากว่านั้นหรือไม่มีในระหว่างนั้น แต่การตั้งครรภ์อาจเกิดขึ้นในระหว่างที่ยังไม่มีประจำเดือนได้
9. การตรวจหลังคลอด 1 เดือนหลังคลอด ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจดูว่าอวัยวะต่างๆ เข้าสู่สภาพปกติหรือยัง (ถ้ามีสิ่งใดผิดปกติ จะได้มีโอกาสแก้ไข) พร้อมกับปรึกษาเรื่องการคุมกำเนิดด้วย
10. อาการที่ถือว่าผิดปกติหลังคลอด มีดังนี้
3. การรักษาความสะอาดร่างกาย เมื่อช่วยตัวเองได้ภายหลังคลอด 12 - 24 ชั่วโมง อาบน้ำได้แต่ไม่ควรอาบน้ำในอ่างน้ำ หรือแม่น้ำลำคลอง เพราะเชื้อโรคอาจเข้าไปภายในมดลูก นอกจากนี้ควรหมั่นเปลี่ยนเสื้อผ้า เนื่องจากระยะหลังคลอดแม่มักมีเหงื่อออกมากและมีน้ำนมไหลเปียกเสื้อตลอดเวลา
4. น้ำคาวปลา คือ สิ่งที่ถูกขับออกมาทางช่องคลอด ใน 2 - 3 วันแรก จะมีสีแดง ต่อมาจะค่อยๆ จางลง และหมดไปภายใน 2 - 3 สัปดาห์ ควรทำความสะอาดอวัยวะเพศทุกครั้งที่ถ่ายปัสสาวะหรืออุจจาระ และหมั่นเปลี่ยนผ้าอนามัยให้สะอาดอยู่เสมอ เพื่อป้องกันเชื้อโรคเข้าไปภายในมดลูก ซึ่งจะทำให้เกิดการอักเสบและติดเชื้อได้
5. การดูแลแผลบริเวณฝีเย็บ ควรทำความสะอาด เช้า - เย็น และทุกครั้งที่ถ่ายปัสสาวะ หรืออุจจาระ เมื่อใช้กระดาษชำระภายหลังถ่ายอุจจาระ ระวังอย่าเช็ดย้อนจากทวารหนักมายังฝีเย็บ เพราะในอุจจาระมีเชื้อโรคมากจะทำให้ติดเชื้อได้
6. การดูแลเต้านมและหัวนม ระหว่างที่ให้นมลูก แม่ควรสนใจความสะอาดของเต้านมและหัวนมให้มากเป็นพิเศษ โดยการทำความสะอาดทุกครั้งที่อาบน้ำและหลังจากให้นมลูก ถ้ามีอาการนมคัด ควรแก้ไขโดยบีบน้ำนมออกเสียบ้าง และใช้น้ำเย็นประคบหรือประคบร้อนชื้นบริเวณเต้านม จะทำให้ลดอาการปวด การเกิดอาการนมคัดนี้ ถ้าปล่อยทิ้งไว้นานๆ อาจทำให้เกิดเต้านมอักเสบได้ จึงควรรีบปรึกษาแพทย์
7. งดอยู่ร่วมกับสามี ควรงดเว้นอย่างน้อย 6 สัปดาห์หลังคลอดเพื่อป้องกันการติดเชื้อ และการฉีกขาดของช่องคลอด
8. การมีประจำเดือนใหม่ภายหลังคลอด ถ้าไม่ได้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ จะมีประจำเดือนภายใน 5 - 6 สัปดาห์หลังคลอด แต่ถ้าเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ประจำเดือนจะมีช้ากว่านั้นหรือไม่มีในระหว่างนั้น แต่การตั้งครรภ์อาจเกิดขึ้นในระหว่างที่ยังไม่มีประจำเดือนได้
9. การตรวจหลังคลอด 1 เดือนหลังคลอด ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจดูว่าอวัยวะต่างๆ เข้าสู่สภาพปกติหรือยัง (ถ้ามีสิ่งใดผิดปกติ จะได้มีโอกาสแก้ไข) พร้อมกับปรึกษาเรื่องการคุมกำเนิดด้วย
10. อาการที่ถือว่าผิดปกติหลังคลอด มีดังนี้
- มีไข้หลังคลอดหรือหนาวสั่น
- น้ำคาวปลาผิดปกติ เช่น มีกลิ่นเหม็นเน่า น้ำคาวปลาไม่เดิน หรือออกเป็นเลือดสดๆ หลังจาก 2 - 3 สัปดาห์หลังคลอด
- เต้านมบวม ช้ำ แดง อักเสบ และหัวนมแตกเป็นแผล
- ปวดท้องน้อย ปัสสาวะบ่อยหรือขัดเบา
สามารถโทรสอบถาม และใช้บริการได้ที่
ParBeauty & Slim
ปลาบิวตี้ & สลิม
เบอร์โทร. 08-7210-0901. 09-1619-1724
ถ.ริมหนองสมบูรณ์ (วงศ์สวรรค์) อ.เมือง จ.นครสวรรค์ 60000